HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT TÁI CANH CÀ PHÊ VÀ CƯA ĐỐN PHỤC HỒI CÀ PHÊ GIÀ CỖI (PHẦN 2)

Tiếp nối Phần 1 hướng dẫn kỹ thuật trồng tái canh để hồi sinh vườn cà phê, Hoàng Minh xin tiếp tục chia sẻ về kỹ thuật cưa đốn phục hồi cà phê để trẻ hoá vườn nhé.

1. Cưa đốn phục hồi cà phê

Sau vài năm thu hoạch nhất định, vườn cà phê sẽ trở nên già cỗi, bộ khung cành cũng hư hỏng nhiều. Theo đó, kỹ thuật cắt tỉa cành đã không còn khả năng giúp kích thích sự phát triển cành mang quả mới khoẻ nữa. Lúc này, bà con nên tiến hành cưa đốn phục hồi cà phê, tiếp tục chăm sóc khai thác chu kỳ thứ 2.

Thời gian khai thác chu kỳ 1 phụ thuộc vào kỹ thuật chăm sóc trên vườn cà phê. Chăm sóc tốt thì chu kỳ 1 sẽ kéo dài hơn. Trong khi đó, với các lô chăm sóc kém, năng suất sẽ giảm xuống chỉ còn từ 1 – 1,2 tấn nhân/ha đã được cưa đốn phục hồi cà phê sau 8 – 10 năm.

Khi cây cà phê chè bị cháy do sương muối:

• Cây cháy nặng, các lá bị cháy hết: bà con cưa thân như cưa đốn phục hồi cà phê và tủ gốc.
• Cây cháy nhẹ: cháy một phần lá phía trên.

Khi thời tiết không còn sương muối, bà con tiến hành cắt bỏ những phần bị cháy. Tuy nhiên, nếu thời tiết diễn biến có thêm những đợt sương muối tiếp, thì bà con chưa nên cắt bỏ phần cháy mà hãy sử dụng làm tán che cho lá ở phía dưới.

2. Thời vụ cưa đốn phục hồi cà phê

• Bà con tiến hành cưa đốn phục hồi cà phê vào cuối mùa khô, đầu mùa mưa. Không nên thực hiện quá sớm hoặc quá muộn vì:
• Nếu thực hiện quá sớm vào mùa khô có thể làm cây chết.
• Nếu thực hiện quá muộn vào mùa mưa sẽ hạn chế thời gian phát sinh và phát triển của các chồi vượt, cây không tận dụng được điều kiện thuận lợi của mùa mưa để nuôi các thân mới trên gốc đã cưa.
• Thời vụ cưa đốn phục hồi cà phê thích hợp ở khu vực Tây Nguyên bắt đầu từ giữa tháng 3 đến giữa tháng 4. Trong những năm có mưa sớm thì bà con có thể cưa sớm hơn.

3. Kỹ thuật cưa đốn phục hồi cà phê

Để cưa đốn phục hồi cà phê, bà con nên dùng cưa bén để cưa thân cây chứ không dùng dao để chặt cây. Bà con cưa thân cây cách mặt đất 25-30 cm, vết cưa phải nhẵn và nghiêng 450. Mặt nghiêng phải tránh né được ánh nắng buổi sáng và buổi chiều chiếu rọi vào.

4. Chăm sóc cây sau khi cưa đốn phục hồi cà phê

Sau khi thực hiện cưa đốn phục hồi cà phê, bà con chăm sóc cây như sau:

• Chuyển thân cành cà phê ra khỏi lô.
• Tỉa thưa cây có bóng mát để ánh sáng lọt vào vườn cây cà phê từ 60-70%.
• Đào bỏ toàn bộ cây cà phê chết, cây sinh trưởng yếu và tiến hành trồng dặm như trồng mới.
• Tiến hành cày bừa cách gốc cà phê khoảng 1m để cải tạo lại đất và điều chỉnh sự phát triển của bộ rễ.
• Bón 15-20 tấn phân hữu cơ cho 1 hecta.
• Tỉa định chồi và nuôi chồi khoẻ mạnh phân bố đều trên một gốc.
• Hãm ngọn lần 1 ở độ cao tầm 1,2-1,3 m. Hãm ngọn lần 2 ở độ cao 1,6-1,8m.
• Thường xuyên loại bỏ những chồi vượt.
• Cày bừa phay một lớp mỏng dày 10 cm để phá dở và cải tạo các lớp rễ nằm trên tầng mặt. Vào đầu mùa mưa, bà con cần gieo cây phân xanh đậu đỗ để che phủ, bảo vệ và cải tạo nâng cao độ phì của đất.

Số thân giữ lại trên một gốc:

Sau khi cưa từ 2-3 tháng, sẽ phát sinh trên gốc nhiều chồi vượt. Những lần đầu, bà con chọn lọc giữ lại từ 5-6 chồi mọc khỏe phân bố đều ở xung quanh gốc.

Sau khi các chồi vượt mọc cao tầm 30-40 cm thì bà con chọn lọc lần cuối cùng để giữ lại mỗi gốc từ 3-4 thân tốt nhất.

Các bước chọn lọc để giữ lại số thân trên gốc cà phê được cưa đốn phục hồi.

• A: Chưa định chồi.
• B: Định chồi lần 1.
• C: Số chồi giữ lại.

Lưu ý:

• Nếu cưa đốn sau khi thu hoạch, bà con phải tưới nước 2-3 lần trong mùa khô để cây bật chồi thuận lợi. Thời vụ ghép tùy thuộc vào thời vụ cưa. Thông thường, bà con có thể ghép từ tháng 3-8, trước khi chấm dứt mùa mưa khoảng 2 tháng.

5. Xử lý chồi gốc ghép khi cưa đốn phục hồi cà phê

5.1 Mùa vụ ghép chồi vào gốc

Khi chồi gốc ghép cao 20-25 cm, có 2-3 cặp lá thì tiến hành ghép. Cắt ngang chồi gốc ghép, chẻ dọc một đoạn 2 cm, đưa chồi ghép đã xử lý vào vết chẻ. Bà con có thể ghép trong mùa mưa và mùa khô tùy vào điều kiện chăm sóc chồi ghép và gốc ghép.

Ghép trong mùa khô, bà con cắt hết tất cả các lá và cành con ở chồi ghép, có thể dùng cả chồi ở đoạn thứ 2 không có đỉnh sinh trưởng. Chồi ghép trong mùa mưa có một cặp lá và đỉnh sinh trưởng. Chân chồi ghép được vát 2 bên thành hình nêm có độ dài ứng với vết chẻ trên chồi gốc ghép. Ghép trong mùa mưa, tương tự ghép trong vườn ươm.

Xử lý chồi ghép

5.2 Kỹ thuật ghép chồi vào gốc

Đưa chồi ghép vào vết chẻ của gốc ghép, ít nhất phải được tiếp xúc một bên ở phần vỏ. Quấn kín vết ghép và ngọn chồi bằng dây ghép. Dùng túi PE trong chụp lên chồi đã ghép và buộc dây bên dưới. Cắm cọc cạnh gốc ghép. Dùng túi giấy xi măng chụp lên trên để che nắng. Sau khi ghép 30-40 ngày tháo bỏ túi PE và túi giấy xi măng. Sau ghép 60 ngày cắt dây ghép ở vết ghép.

Mục đích:

• Nhằm trẻ hóa các vườn cà phê già cỗi, đưa năng suất từ thấp lên cao.
• Phục hồi những vườn cà phê bị sâu, bệnh phá hoại nặng, không phải tốn công và chi phí trồng lại.
• Thay thế các giống cà phê năng suất thấp, chống chịu bệnh kém bằng những giống cây cà phê mới có ưu điểm cho năng suất cao kháng được bệnh rỉ sắt.

Yêu cầu:

• Gốc ghép: Là chồi vượt từ cây cà phê thương phẩm cần thay giống. Tốt nhất nên là cây mới đốn cải tạo vừa lên chồi mới.
• Chồi ghép: Là đoạn chồi gồm 1 mắt lá lấy từ cây giống tốt hoặc có những đặc tính mà bà con mong muốn.

Ưu điểm:

• Có thể giúp bà con thay giống hàng loạt trên vườn cà phê đang thu hoạch mà không ảnh hưởng nhiều đến năng suất.
• Kiểm soát được chất lượng mắt ghép. Tăng khả năng chống hạn, tăng hiệu quả bón phân.
• Bà con có thể áp dụng hàng loạt trên diện tích cây thương phẩm mà không cần trồng mới.
• Ngoài ra có thể phối hợp với các kiểu ghép chồi khác.

Nhược điểm:

• Chỉ là giải pháp thay giống tạm thời, không cải thiện được chất lượng của gốc ghép.
• Khó ghép, tỉ lệ ghép thành công thấp hơn.

Như vậy, qua 2 phần chia sẻ, bà con đã biết cả 2 kỹ thuật tái canh và cưa đốn phục hồi cà phê để hồi sinh vườn cà phê già cỗi. Bà con có bất kỳ thắc mắc nào cần được tư vấn cụ thể về kỹ thuật cây trồng, cũng như cách phòng trừ sâu bệnh hại, xin vui lòng liên hệ Nông Nghiệp Hoàng Minh qua các thông tin dưới đây:

Về Nông Nghiệp Hoàng Minh

Công ty Nông Nghiệp Hoàng Minh

Địa chỉ: 170 Sư Vạn Hạnh, P.Hội Thương, Tp.Pleiku, Gia Lai

Điện thoại: 0935 842 567

Website: goldsunvn.com

Email: Info@goldsunvn.com

Fanpage: Nông Nghiệp Hoàng Minh