ĐÁNH GIÁ TỐC ĐỘ PHÁT TRIỂN CÂY QUA CÁC HÌNH THỨC BỔ SUNG DINH DƯỠNG

Cung cấp đúng và đủ dinh dưỡng cho cây trồng là điều kiện cần thiết để vụ mùa bội thu, nhưng với mỗi hình thức bổ sung dinh dưỡng cây trồng sẽ có tốc độ phát triển khác nhau. Cùng Hoàng Minh tìm hiểu về sự khác biệt này và đánh giá tốc độ phát triển của cây qua các hình thức bổ sung dinh dưỡng trong bài viết dưới đây.

Các hình thức bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng

1. Phun qua lá

Hình thức phun qua lá là kỹ thuật bón phân cho cây bằng cách phun trực tiếp lên lá. Cây có thể hấp thụ các yếu tố thiết yếu thông qua lá của chúng, thông qua khí khổng và qua lớp Cutin.
Dinh dưỡng khi phun qua lá sẽ được vận chuyển qua dòng mạch rây dinh dương bao gồm các chất hữu cơ và các ion khoáng di động như K+ , Mg2+ ,… từ lá đến nơi cần sử dụng hoặc dự trữ trong rễ, hạt, củ, quả

Di chuyển trong dòng mạch rây nhờ sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn có áp suất thẩm thấu cao và cơ quan chứa (rễ, củ, quả ) có áp suất thẩm thấu thấp.

* Lợi ích của phun qua lá

Hấp thụ nhanh: Lá cây có khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng từ phân bón qua lá một cách nhanh chóng, giúp cây phục hồi tức thời khi bị thiếu hụt dinh dưỡng.

Hạn chế rửa trôi: Việc bón phân qua lá giúp giảm thiểu tình trạng rửa trôi phân bón do mưa, đặc biệt là các loại phân dễ tan.

Tận dụng tối đa dinh dưỡng: Các chất dinh dưỡng được cung cấp trực tiếp cho lá, hạn chế sự mất mát do các yếu tố môi trường.

2. Bón phân gốc

Bón phân gốc là phương pháp truyền thống được bà con nông dân áp dụng phổ biến để bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng. Phân được rải trực tiếp lên bề mặt đất xung quanh gốc cây, sau khi được cung cấp nước phân tan dưỡng chất thông qua hệ rễ.

* Lợi ích bón phân qua gốc

Cung cấp dinh dưỡng lâu dài: Các chất đa trung vi lương nằm trong đất và cây sẽ hấp thụ và sử dụng liên tục trong suốt giai đoạn sinh trưởng và phát triển.

Cải thiện cấu trúc đất: giúp cải thiện độ tơi xốp và khả năng giữ nước của đất, tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây phát triển mạnh mẽ và hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả.

Tăng cường hệ rễ: Nuôi dễ khỏe rễ tơ ra nhiều nhờ bổ sung dinh dưỡng qua gốc, nâng cao khả năng hút nước và muối kháng thúc đẩy sự phát triển bền vừng của cây trồng.

* Cơ chế hấp thụ

Nước là dung môi hòa tan nhiều muối khoáng. Rễ cây chỉ hút muối khoáng hòa tan trong nước và trong môi trường nước, muối khoáng phân li thành các ion. Các ion khoáng xâm nhập vào tế bào rễ cây theo 2 cơ chế là cơ chế thụ động và cơ chế chủ động.

– Cơ chế thụ động: Là sự hấp thu các chất dinh dưỡng nhờ sự khuyếch tán do chênh lệch nồng độ, các ion từ nơi có nồng độ cao di chuyển đến nơi có nồng độ ion thấp mà không cần tiêu hao năng lượng. Các ion khoáng xâm nhập vào tế bào khi nồng độ ion trong đất cao hơn trong rễ, lúc này quá trình hấp thu dinh dưỡng được thực hiện.

– Cơ chế chủ động (cơ chế hấp thu chủ yếu của các ion khoáng): Là quá trình ion dịch chuyển ngược từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ ion cao và cần sự tiêu hao năng lượng để thực hiện quá trình. Điều kiện cần thiết cho sự hấp thu dinh dưỡng của bộ rễ trong cơ chế này là quá trình hô hấp.

Khi các chất dinh dưỡng được đưa vào trong cây sẽ được vận chuyển đến khắp bộ phận qua dòng mạch gỗ, mạch rây và chủ yếu là mạch gỗ.

* Dòng mạch gỗ (dòng đi lên): vận chuyển nước và ion khoáng từ đất vào mạch gỗ của rễ và từ rễ lên lá và các bộ phân khác.

Vận chuyển trong dòng mạch gỗ do sự phối hợp của 3 lực:

+ Lực đẩy (áp suất rễ) tạo áp lực sinh ra do hoạt động trao đổi chất ở rễ đẩy nước lên cao

+ Lực hút do thoát hơi nước ở lá.

+ Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ tạo thành 1 chuỗi liên tục các phân tử nước kéo theo nhau đi lên.

Như vậy, chúng ta có thể kết luận cả hai phương thức đều cùng bổ sung được lượng lớn chất dinh dưỡng trong khi phương pháp bón qua gốc cây lấy dinh dưỡng từ từ trong suốt quá trình sinh trưởng, cung cấp được đa dạng các nhóm chất, nuôi rễ khỏe tuy nhiên hiệu quả chậm hơn, dễ bị thất thoát dinh dưỡng và quá trình vận chuyển trong cây khá phức tạp cần 3 sự phối hợp của 3 lực (lực hút, lực đẩy và lực liên kết giữa các phân tử nước)

đồng thời nếu rễ yếu, nền đất chua, quá ẩm hoặc quá khô hạn cũng ảnh hưởng tới quá trình hút dinh dưỡng nuôi cây.

Phân bón lá hấp thụ trực tiếp qua bề mặt khí khổng giải quyết tức thời được các vấn đề thiếu hụt dinh dưỡng nhất trong giai đoạn nuôi hoa, trái như việc phun dinh dưỡng qua lá (Canxi, Boron) hạn chế được tình trạng rụng trái cao. Tuy nhiên nó cũng có những nhược điểm nhất định (áp dụng nhiều lần phun chi phí cao, tốn công lao động, Tăng nguy cơ lá bị hư hoặc cháy, cây hấp thụ không được nhiều loại dinh dưỡng). Từ những tổng hợp này để chăm sóc cây trồng một cách thông minh hiệu quả cao nhà vườn nên kết hợp luân phiên phân bón gốc và lá.

Để minh chứng cho kết luận trên Hoàng Minh tiến hành thực nghiệm để đánh giá tốc độ phát triển của rau cải thìa qua 3 hình thức: Kết quả cho thấy ở nghiệm thức kết hợp cây phát triển mạnh, số lá nhiều hơn so với chỉ bón gốc đơn thuần và phát triển chậm nhất là đối với nghiệm thức phun phân bón lá.

Bảng 1: Tốc độ phát triển qua các hình thức bổ sung dinh dưỡng

	Kết hợp		Bón gốc		Phun qua lá
	Trước	Sau	Trước	Sau	Trước	Sau
Chiều cao (Cm)	12.5	20	11.5	18	11	17
	12	21.5	12.5	19	12	18
	12	20.3	11	18.3	14	17.5
TB	12.2	20.6	11.7	18.4	12.3	17.5
Số lá	5	11	5	8	5	8
	5	12	5	8	4	6
	4	11	6	9	4	7
TB	4.7	11.3	5.3	8.3	4.3	7

Hình ảnh thực nghiệm

Nghiệm thức kết hợp bón gốc và phun qua lá có sự phát triển vượt trội về chiều cao cũng như số lá trên 1 cây, lá dày xanh và khỏe.

Nghiệm thức bón phân gốc cây chiều cao trung bình đạt 18,3 cm ghi nhận về sự tăng trưởng tuy nhiên không nhanh bằng kết hợp cả hai phương thức. 

Nghiệm thức bón phân lá cây chiều cao trung bình đạt 17.5 cm ghi nhận về sự tăng trưởng tuy nhiên các chỉ số ghi nhận thấp nhất ở 3 nghiệm thức.

Từ thí nghiệm này Hoàng Minh khuyến nghị trong quá trình canh tác cây trồng (Sầu riêng, Cà phê, Khoai Lang, Chanh Dây,…) cần kết hợp giữa hình thức bổ sungdinh dưỡng qua gốc và phun qua lá cây sẽ được tiếp nhận dinh dưỡng đồng đều thúc đẩy cây khỏe, tăng khả năng nuôi bông dưỡng trái từ đó là tiền dề cho vụ mùa bội thu.

Bà con có bất kỳ thắc mắc nào cần được tư vấn cụ thể về kỹ thuật cây trồng, cũng như cách phòng trừ sâu bệnh hại, xin vui lòng liên hệ Nông Nghiệp Hoàng Minh qua các thông tin dưới đây:

Được viết bởi KS. Linh.

Về Nông Nghiệp Hoàng Minh

Công ty Nông Nghiệp Hoàng Minh

Địa chỉ: 170 Sư Vạn Hạnh, P.Hội Thương, Tp.Pleiku, Gia Lai

Điện thoại: 0935 842 567

Website: goldsunvn.com

Email: Info@goldsunvn.com

Fanpage: Nông Nghiệp Hoàng Minh