Là một loại cây có nhu cầu dinh dưỡng cao, hằng năm cây cà phê lấy đi từ đất một lượng lớn các chất dinh dưỡng để phục vụ cho quá trình sinh trưởng và phát triển. Vì vậy, muốn duy trì phát triển cà phê bền vững mà vẫn cho giá trị cao thì cần phải cung cấp cân đối, đầy đủ các dưỡng chất vào đúng thời điểm đặc biệt là cà phê trong giai đoạn kinh doanh.
1. Nhu cầu dinh dưỡng của cây cà phê giai đoạn kinh doanh
Trong suốt quá trình sinh trưởng, phát triển, ra hoa và nuôi dưỡng quả, cây cà phê cần khoảng 12 loại chất dinh dưỡng khác nhau. Mỗi loại dinh dưỡng có vai trò nhất định đối với quá trình sinh trưởng phát triển, năng suất và chất lượng bên ngoài lẫn bên trong của cà phê.

Nhu cầu đạm và kali đối với cây cà phê là cao nhất so với các loại dưỡng chất khác và ở mức tương đương nhau. Để đạt được năng suất 5 tấn cà phê nhân, trung bình một héc-ta cần bón khoảng 380 – 420kg N và khoảng 330 – 380kg K2O.
- Đạm là dưỡng chất thiết yếu cho sinh trưởng, phát triển của cây trồng. Cây cà phê cần nhiều đạm trong mùa mưa. Đây là thời điểm quả phát triển nhanh và cũng là thời điểm tạo cành lá mới dự trữ cho vụ sau. Nếu không cung cấp đủ đạm trong thời kỳ này, cây sẽ chỉ ưu tiên tập trung đạm cho việc nuôi quả, dẫn đến sinh trưởng sinh dưỡng bị ảnh hưởng, sự phân cành dự trữ kém, dẫn đến giảm năng suất trong vụ tiếp theo.
- Kali là dưỡng chất quan trọng thứ hai sau đạm. Đặc biệt, với cây cà phê đang ở giai đoạn kinh doanh, nhu cầu kali gia tăng từ thời kỳ phát triển quả đến khi quả thành thục và chín. Do vậy, cung cấp đầy đủ kali giúp cho nhân chắc mẩy, tăng năng suất và chất lượng cà phê.
- Nhu cầu lân của cây cà phê không cao, khoảng 25 kg/ha/năm. Tuy nhiên, lân rất cần cho sự phát triển của bộ rễ và thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa. Nhưng lân dễ bị cố định trong đất do sự hình thành phosphate sắt và nhôm kém hòa tan. Do đó, có thể gia tăng cung cấp lượng lân lên tới 100 kg/ha/năm.
- Trong các bộ phận của cây cà phê, nhu cầu canxi (Ca) đứng thứ ba và nhiều hơn lân. Tuy nhiên trong thực tế sản xuất hiện nay, nông dân chưa ưu tiên bổ sung canxi cho cây cà phê, lượng canxi bón rất thấp so với nhu cầu của cây. Canxi giúp vách tế bào chắc khỏe, tăng sức chống chịu và cải thiện chất lượng cà phê. Bón canxi sớm và đầy đủ làm giảm rụng quả non trong mùa mưa.
- Sau canxi, magiê (Mg) có hàm lượng khá cao trong các bộ phận của cây cà phê. Magiê là thành phần chính của diệp lục tố. Magiê là chất có tính di động cao, có thể di chuyển từ lá già đến lá non. Cung cấp đủ magiê làm giảm vàng lá (do thiếu magiê) ở các cành sai quả.
- Lưu huỳnh (S) là thành phần quan trọng của cây cà phê. Trong lá cà phê thành thục, lưu huỳnh có hàm lượng cao hơn lân. Do đó, cần bón loại phân có bổ sung lưu huỳnh để đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng lưu huỳnh của cây cà phê.
- Bo (B) có hàm lượng nhỏ trong các bộ phận cây cà phê (30 – 50ppm trong lá), trong một tấn hạt có khoảng 16,3g bo. Tuy cần một lượng ít, nhưng bo đóng vai trò rất quan trọng, thúc đẩy tăng số đốt, số cành dự trữ, tăng mầm hoa, kéo dài sức sống hạt phấn. Bón bọ sẽ làm tăng tỉ lệ đậu quả trên cà phê.
- Hàm lượng kẽm (Zn) trong lá khoảng bằng 1/3 so với bo nhưng kẽm cũng có vai trò rất quan trọng. Kẽm giúp tăng khả năng chịu hạn, chịu nóng cho cây cà phê. Để đáp ứng nhu cầu kẽm của cây cà phê, cần chọn loại phân có chứa kẽm hoặc phun bổ sung kẽm qua lá.
- Sắt (Fe) làm tăng màu hạt cà phê đẹp hơn, tăng phẩm chất cà phê, góp phần vào hoạt động sinh trưởng và phát triển của cà phê.
- Mangan (Mn) có vai trò xúc tiến quá trình quang hợp của cây diễn ra tốt hơn.
2. Phương pháp bổ sung dinh dưỡng cho cây cà phê giai đoạn kinh doanh
Để ngăn ngừa, khắc phục các triệu chứng thiếu dinh dưỡng, đồng thời giúp cây phát triển khỏe mạnh, bà con cần bổ sung dinh dưỡng theo đúng quy trình kỹ thuật, để cây nhận được cân đối và đầy đủ các loại dưỡng chất đúng thời điểm mà cây cà phê cần, nhằm mục đích cuối cùng là nâng cao năng suất và phẩm chất nhân.
Để nắm rõ được nhu cầu dinh dưỡng thiết yếu cho cây cà phê, thì việc đánh giá được thực trạng độ màu mỡ của đất là cơ sở quan trọng nhằm bổ sung đầy đủ các loại dưỡng chất mà đất còn thiếu để cung cấp cho cây cà phê. Vì vậy, việc lấy mẫu và phân tích đất vườn trồng cà phê là điều cần thiết, để bà con hiểu rõ hơn về tình trạng dinh dưỡng và có biện pháp bổ sung kịp thời.
Nắm rõ nhu cầu dinh dưỡng của cây cà phê ở các giai đoạn sinh trưởng, phát triển giúp đưa ra thời điểm bón phân hợp lý. Cây cà phê cần hàm lượng đạm cao ở giai đoạn phục hồi sau thu hoạch và suốt giai đoạn hình thành cũng như tăng kích thước quả.
Hơn nữa, cung cấp lân sớm, đầy đủ từ giai đoạn phục hồi vườn cây trong mùa khô giúp bộ rễ phát triển, tăng cường hút dinh dưỡng cho các giai đoạn sau. Kali rất cần cho cây cà phê, đặc biệt là giai đoạn sinh trưởng sinh thực (phát triển quả và vận chuyển chất khô về nhân). Canxi là yếu tố rất quan trọng, vì nhu cầu của cây cà phê đối với canxi cao (hơn cả lân). Bón phân có chứa canxi kết hợp với bo giúp cây khỏe, dẻo dai, ra hoa đồng đều. Canxi còn có tác dụng giảm rụng quả mùa mưa.
Vì vậy, để cây cà phê phát triển cân đối, không bị thiếu dưỡng chất, đảm bảo nâng cao giá trị cà phê, bà con cần đưa ra và thực hiện đúng một quy trình chăm sóc cụ thể cho từng giai đoạn. Dưới đây là quy trình chăm sóc cà phê mà Hoàng Minh đã nghiên cứu, thực nghiệm và tổng hợp đưa ra cho bà con.
* Phục hồi sau thu hoạch và xử lý mầm hoa:
+ Sau thu hoạch 5 – 7 ngày, bổ sung phân hữu cơ (phân chuồng) 10 – 15kg/cây hoặc phân hữu cơ vi sinh 2 – 3kg/cây kết hợp với Trichoderma – Tot (10 – 20g/cây).
+ Bón gốc: Sau 3 – 5 ngày bổ sung phân hữu cơ, tiến hành bón NPK 20 – 20 – 15 hoặc 16 – 16 – 8 (từ 0.3 – 0.5 kg/cây) + 200 – 300gr/cây phân Lân.
+ Sau khi cắt tỉa lần 1 sau thu hoạch, tiến hành phun rửa vườn bằng Titan Cup để hạn chế nấm bệnh xâm nhập qua vết thương, ảnh hưởng đến sự phát triển cành, quá trình phân hóa mầm hoa – ra hoa và quá trình hình thành chồi mới.

+ Sau khi cắt tỉa cành và tưới ẩm cho cây, tiến hành bổ sung dung dịch dinh dưỡng bằng cách pha loãng Demeter kết hợp với Athena theo công thức 1kg Demeter + 1kg Athena pha trong 200 lít nước, sau đó tưới mỗi gốc 5 lít dung dịch đã pha. Giúp bộ rễ phục hồi sau quá trình dài vận chuyển dinh dưỡng cho quá trình ra hoa đậu quả.

+ Phun lá: Để hiệu quả hơn cho quá trình phục hồi sau thu hoạch, bón gốc kết hợp với phun bổ sung dinh dưỡng qua lá bằng bộ sản phẩm dưỡng chồi lá gồm Budew, Green Mix và Stickme (Canxi Bo Gel Sữa Vàng) (định kỳ 10 – 15 ngày) để cây nhận được dinh dưỡng nhanh chóng và hiệu quả nhất, giúp cành chuẩn bị nuôi quả phát triển khỏe mạnh chuẩn bị công tác ra hoa đậu quả.

+ Song song với quá trình phục hồi, bà con kết hợp với quá trình chăm sóc mầm hoa cho vụ mùa tiếp theo. Hoàng Minh khuyến nghị bà con sử dụng bộ sản phẩm tạo mầm gồm Hera (1kg) kèm Maya (Chuyển Mầm Hoàng Minh) (500ml) pha trong 400 lít nước phun 2 lần cách nhau 7 – 10 ngày.

Lưu ý: Trong quá trình phân hóa mầm hoa của cây cà phê, ở Tây Nguyên thường gặp một số cơn mưa trái mùa làm ảnh hưởng đến quá trình phân hóa mầm hoa. Khi gặp mưa các mầm ngủ có xu hướng phát triển thành chồi lá (cành thứ cấp) mà không phân hóa thành mầm hoa. Vì vậy, để hạn chế tối đa mầm ngủ thành mầm lá, Hoàng Minh khuyến nghị bà con sử dụng Maya (Chuyển Mầm Hoàng Minh) để cây phát triển mầm hoa đồng loạt.
* Chăm sóc hoa cà phê:

+ Giai đoạn dưỡng hoa cây cà phê cần rất nhiều dưỡng chất như đạm, lân cùng các nguyên tố trung vi lượng khác (Ca, Bo, Mg,…) giúp quá trình thụ phấn và đậu quả thuận lợi.
+ Để quá trình ra hoa thụ phấn đạt hiệu quả cao, bà con cần chăm sóc hoa cà phê khỏe mạnh, tăng sức sống hạt phấn, khi hoa đã ra đều Hoàng Minh khuyến nghị bà con sử dụng cặp đôi Rạng Bông gồm Vegas (Ra Hoa Hoàng Minh) & Stickme (Canxi Bo Gel Sữa Vàng), phun đều toàn bộ cây, phun định kỳ 10 – 15 ngày/lần.

Cặp đôi có nhiệm vụ giúp hoa bung khỏe, tăng sức sống hạt phấn, tăng khả năng đậu quả, khắc phục tình trạng hoa chanh. Ngoài ra còn bổ sung hàm lượng Canxi và Boron cao giúp cuống chắc khỏe, hạn chế hình thành tầng rời giảm tỷ lệ rụng quả.
* Dưỡng trái cà phê:
+ Để hỗ trợ quá trình phát triển của cây cũng như là trong giai đoạn nuôi trái, bà con tiến hành bổ sung dinh dưỡng qua gốc như NPK 16:16:8 hoặc NPK 20:10:10 (mỗi gốc trung bình từ 0.5 đến 1kg) trong các lần tưới ở giai đoạn mùa khô.
+ Giai đoạn đầu mùa mưa trái bắt đầu phát triển, lúc này cây cà phê cần nhiều dinh dưỡng để nuôi trái. Hoàng Minh khuyến nghị bà con tiến hành phun luân phiên, định kỳ 10 – 15 ngày bằng cặp đôi An Tâm (Big Bom (Lớn Trái Hoàng Minh) & Stickme (Canxibo Gel Sữa Vàng) và Opera. Bộ sản phẩm cung cấp đầy đủ, cân đối dinh dưỡng đa – trung – vi lượng cùng hocmon tự nhiên auxin và cytokinin nên kìm hãm hocmon ABA hay ethylene, do vậy chống hình thành tầng ngăn ngừa hiện tượng rụng trái non và cung cấp dinh dưỡng thúc trái phát triển.

Bộ sản phẩm chống rụng, thúc trái lớn
+ Giai đoạn trái hình thành ổn định, bắt đầu phát triển nhân, Hoàng Minh khuyến nghị nhà vườn sử dụng luân phiên Cặp đôi Thịnh Vượng Big Bom (Lớn Trái Hoàng Minh & Brix Max (Kali Bo Hoàng Minh) và Color–Up, phun định kỳ 15 – 20 ngày/lần. Cung cấp trực tiếp cho cây nguồn dinh dưỡng đa – trung – vi lượng, đặc biệt là một hàm lượng lượng lớn Kali cao giúp thúc trái lớn, vào nhân nhanh, chín đều lên màu đẹp, nặng ký và chắc hạt.
![]() |
Bộ sản phẩm dưỡng trái chắc hạt, chín đều
+ Trong giai đoạn mùa mưa, bà con cần kết hợp bổ sung dinh dưỡng dưới gốc với các loại phân bón có hàm lượng Kali cao như NPK 15:5:27 + TE hoặc NPK 12:6:18 + TE để cây phát triển khỏe mạnh, thúc trái lớn đều đồng thời nuôi dưỡng cành dự trữ cho mùa vụ sau.
+ Lưu ý: Trong giai đoạn nuôi dưỡng trái cũng là giai đoạn cần nuôi dưỡng cành dự trữ cho vụ sau. Bà con cần chú ý kết hợp bổ sung dinh dưỡng nuôi cành dự trữ khỏe mạnh để chuẩn bị mang quả cho vụ kế tiếp. Vì vậy trong giai đoạn này ngoài bổ sung dinh dưỡng nuôi trái, Hoàng Minh khuyến nghị bà con sử dụng định kỳ Green Mix và Budew phun qua lá giúp cành chắc khỏe, lá xanh dày bóng.

Bà con có bất kì thắc mắc nào trong quá trình canh tác cà phê giai đoạn kinh doanh và các vấn đề về cây trồng khác xin vui lòng liên hệ Nông nghiệp Hoàng Minh qua thông tin cụ thể dưới đây để được tư vấn chi tiết nhé!
Được viết Ks. Huyền.
Về Nông Nghiệp Hoàng Minh
Công ty Nông Nghiệp Hoàng Minh
Địa chỉ: 170 Sư Vạn Hạnh, P.Hội Thương, Tp.Pleiku, Gia Lai
Điện thoại: 0935 842 567
Website: goldsunvn.com
Email: Info@goldsunvn.com
Fanpage: Nông Nghiệp Hoàng Minh



