Hiện tượng sượng cơm cháy múi là một dạng rối loạn sinh lý trong quá trình phát triển trái sầu riêng gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng quả sau khi thu hoạch. Để tìm hiểu nguyên nhân vì sao tình trạng sượng cơm cháy múi trên cây sầu riêng bà con cùng theo dõi trong bài viết dưới đây nhé!
I. Các dạng sượng cơm cháy múi trên cây sầu riêng
Hiện tượng sượng cơm cháy múi trên cây sầu riêng là một dạng rối loạn sinh lý trong quá trình phát triển trái, làm phần thịt quả bị cứng, có màu nâu, không có màu vàng tươi hay màu sắc không đồng đều.

Tùy vào từng giống mà có dạng sượng cơm khác nhau:
– Cháy múi: cơm có màu nâu đen, múi có màu nâu và không ăn được. Thường xảy ra trên giống sầu riêng RI 6.
![]() |
![]() |
| Hiện tượng cháy múi thường xảy ra trên giống Ri 6 | |
– Cơm cứng, màu không đều: màu sắc cơm không đồng đều, phần cơm bị sượng không chín có màu trắng, phần còn lại cơm có màu vàng, thường gặp trên giống sầu riêng Monthong.
![]() |
![]() |
| Hiện tượng cơm cứng, màu sắc không đồng đều thường gặp trên giống Monthong | |
– Cơm nhão: Điều kiện thời tiết mưa nhiều, mưa dầm hiện tượng sầu riêng có một phần cơm tiếp giáp với hạt hoặc toàn bộ cơm bị mềm và ẩm thường xảy ra.

– Sượng bao: phần cơm tiếp giáp với hạt bị sượng và cứng có màu trắng, phần cơm bên ngoài không bị ảnh hưởng.
II. Nguyên nhân hiện tượng sượng cơm cháy múi sầu riêng
Trong giai đoạn phát triển trái nguyên nhân dẫn đến sượng cơm cháy múi chủ yếu là do biện pháp canh tác và điều kiện thời tiết, mưa nhiều, mưa kéo dài ảnh hưởng tới chất lượng cơm trái.
1 Do sự cạnh tranh dinh dưỡng giữa đọt và trái
Sự cạnh tranh dinh dưỡng giữa đọt và trái là hiện tượng bình thường, khi một cơi đọt mới hình thành cây sẽ ưu tiên tập trung dinh dưỡng nuôi đọt, lượng dinh dưỡng còn lại không đủ cho trái hình thành và phát triển nhân.
Giai đoạn sau đậu trái từ 2 đến 8 tuần, cây đi đọt gây rụng và méo trái sầu riêng, bắt đầu từ tuần thứ 8 trở đi lúc này quả đẩy mạnh phát triển cơm cây đi đọt thời điểm này nếu không cung cấp đủ dinh dưỡng cho trái sẽ xảy ra hiện tượng sượng cơm cháy múi làm giảm chất lượng trái.
Biện pháp khắc phục: đẩy nhanh thời gian phát triển cơi đọt
Cây lú đọt non khi tới chu kì tiết đọt, hoặc nhận được tín hiệu kích thích từ nước và đạm. Thời điểm 60 ngày sau đậu nếu đọt nhú hiện tượng rụng hàng loạt sẽ không diễn ra tuy nhiên sẽ ảnh hưởng tới chất lượng cơm. Có hai hướng xử lý đọt hoặc cho đọt này rụng hoặc là đẩy nhanh sự già hóa của đọt. Tùy vào hình thái và tình hình thực tế bà con lựa chọn phương án xử lý tối ưu.
* Để làm rụng đọt non
Áp dụng ethephon 0,054 % (Adephone 480 SL/400 lít) lá của đọt non rụng sau 2 đến 3 ngày xử lý. Phun khi trời râm mát tránh lúc nắng gắt, phun lướt và xéo tán tránh phun lên trái.
![]() |
![]() |
Lưu ý: Trường hợp bộ lá bị nhện hoặc cháy nắng gây hại nặng, bộ lá yếu không khuyến cáo sử dụng phương pháp này nguy cơ rụng lá (lá cháy hoặc nhện, chích hút nặng sẽ bị rụng). Cây bình thường lá già không bị ảnh hưởng.
* Để đẩy nhanh sự già hóa đọt
Giai đoạn lưỡi kiếm (các khớp lá tách ra khỏi cụm) không thể ngăn chặn đọt ngưng phát triển được mà cần thúc đẩy đọt đi nhanh hơn.
Phun cặp đôi Opera (2kg/200 lít) và Hera (1,5kg/200 lít) phun lên đọt lá non mở sau 48 -72h. Khi lá non mở đương còn màu xanh nõn chuối lúc này lá vẫn cần một lượng lớn dinh dưỡng để già hoàn chỉnh bà con phun Green Mix với nồng độ 500ml/ 200 lít nước, đọt non già nhanh chuyển sang màu xanh đậm hỗ trợ quang hợp tích lũy dinh dưỡng nuôi trái.

2. Do ra hoa và đậu quả nhiều đợt
– Việc chăm sóc làm bông sầu riêng không đúng cách khiến cây ra hoa không tập trung dẫn đến cây ra hoa và đậu trái non thành từng đợt khác nhau. Việc chênh lệch thời điểm ra hoa trên cây sầu riêng dẫn đến 2 trường hợp.
+ Cây đồng thời nuôi hoa và trái trong cùng một thời điểm. Thay vì tập trung dưỡng trái để nâng cao chất lượng giai đoạn này cây sầu riêng còn phân bổ dinh dưỡng nuôi hoa dẫn đến trái sượng cơm giảm chất lượng thịt quả.
+ Trong 1 cây, 1 cành có nhiều lứa quả to, nhỏ khác nhau lúc này hiện tượng cạnh tranh dinh dưỡng bắt đầu diễn ra. Quả to đẩy mạnh hút dinh dưỡng, quả nhỏ không cạnh tranh được phát triển kém.
Biện pháp khắc phục: Để hạn chế tình trạng sượng cơm cháy múi trên cây sầu riêng, bà con cần làm tốt quá trình tạo mầm, chăm sóc mắt cua cho cây ra hoa đồng loạt tránh hiện tượng nhiều lứa hoa.
Công tác tạo mắt cua đồng đều để hoa nở và nuôi trái đồng loạt là điều tiên quyết để quá trình chăm sóc quả dễ dàng hơn và chất lượng trái nâng cao.
* Thời điểm bón lân chuẩn bị làm bông
– Khi cơi lá sầu riêng đã mở hoàn toàn, lá có màu non đọt chuối (hay lá bánh tẻ) thì tiến hành dằn gốc bằng Lân.
– Bón Lân và Kali theo tỷ lệ 2:1. Lượng bón tùy thuộc vào tuổi cây. Đối với cây 4 năm dùng 2-3kg lân. Lân Văn Điển, Lâm Thao tùy ý. Kali nên dùng Kali trắng.
– Tưới nhẹ để cây hấp thu, sau khoảng 10-15 ngày thì tiến hành cắt nước (dọn sạch dưới gốc để thúc đẩy sự khô hạn tạo thuận lợi cây phân hóa mầm hoa).
* Tiến hành tạo mầm
– Tiến hành phun tạo mầm cho cây sầu riêng khi quan sát thấy bộ lá có màu xanh đậm phun Athena hoặc Hera kết hợp Maya (Chuyển Mầm Hoàng Minh). Phun ướt đẫm lá, phun kĩ dạ cành khu vực mang trái. Tùy vào tình trạng cây lựa chọn bộ sản phẩm phù hợp.
+ Hera: áp dụng cho cây quá sung, hoặc cây tơ phun liều lượng 1kg/ 200 lít. Phun 2 lần cách nhau 7 ngày.
+ Athena phun theo liều lượng: 500-1kg/ 200 lít nước. Phun 2 lần tương tự.

Lưu ý: Trong quá trình tạo mầm nếu gặp các cơn mưa bất chợt hoặc điều kiện thời tiết lạnh thì những mầm này có khả năng hoặc bị chuyển thành mầm lá hoặc đi vào trạng thái ngủ, khô đen.
Tiến hành phun Maya (Chuyển Mầm Hoàng Minh) (nồng độ 500ml/ 400 lít nước) kèm Opera (nồng độ 1kg/100 lít). Phun kĩ lên khu vực dạ cành không phun lên lá.

– Khi mắt cua sáng rõ tầm 3cm tiến hành tưới nước đều tránh ngắt quảng gây sốc nước cây rụng bông. Lượng nước nên 100 -150 lít / cây; thời gian tưới 10-15 phút với tần suất tưới 2-3 ngày/lần
3. Do chế độ dinh dưỡng
Trong giai đoạn phát triển trái cây sầu riêng nếu không cung cấp đủ dinh dưỡng thì sẽ hạn chế phát triển quả và giảm phẩm chất trái.
Bón dư thừa phân, đặc biệt là phân đạm (như phân urê) sẽ có tác dụng kích thích sinh trưởng. Làm cho cây sầu riêng ra đọt non gây hiện tượng cạnh tranh dinh dưỡng giữa đọt và trái
Cây sầu riêng trong quá trình phát triển bổ sung thiếu các nguyên tố trung, vi lượng sẽ làm giảm chất lượng thịt quả: thiếu Bo sẽ gây hiện tượng sượng cơm cháy múi hoặc thiếu Ca và Mg cũng gây ra sự mất cân bằng dinh dưỡng và làm cho sầu riêng bị sượng.
Thời điểm phát triển nhân nhu cầu Kali cao giúp thúc đẩy quá trình vào cơm. Giai đoạn 60 ngày bà con tăng dần K giảm tỷ lệ Đạm Lân.
Hoàng Minh khuyến nghị nhà vườn sử dụng bộ sản phẩm chăm sóc quả sầu riêng giai đoạn phát triển hình thành thịt quả, phun luân phiên Cặp đôi Thinh Vượng gồm Big Bom (Lớn Trái Hoàng Minh) và BrixMax (Kalibo Hoàng Minh) và Color Up.

Bộ sản phẩm cung cấp cân đối nguyên tố đa, trung, vi lượng, vitamin và nguồn acid fulvic thúc trái lớn nhanh, bổ sung nguồn Kali cao thúc đẩy quả trình hình thành và phát triển nhân. Color Up ngoài kali còn cung cấp thêm nguồn S giúp tăng chất lượng nhân, cơm lên màu đẹp, dẻo thơm.
Cặp đôi Thịnh Vượng sử dụng công nghệ nano giúp cây hấp thụ xuyên thấu cực nhanh trong 30 phút cung cấp dinh dưỡng chuẩn cho sầu riêng giai đoạn vô cơm giúp dẻo cơm đầy học chống sượng cơm cháy múi. Đồng thời khi phun định kì sẽ bổ sung nguồn chitosan giúp tăng khả năng phòng bệnh thối trái do Phytopthora gây nên.
4. Nhão cơm do mưa
Mưa nhiều và kéo dài trong giai đoạn nuôi quả cũng là một nguyên nhân dẫn đến hiện tượng sượng cơm cháy múi trên trái sầu riêng. Bởi vì bộ rễ cây hút nhiều nước làm thịt quả bị nhão và ẩm
Trong điều kiện mưa nhiều và liên tục ở giai đoạn phát triển thịt quả nhà vườn có thể hạn chế tăng độ ẩm đất để giảm hiện tượng nhão cơm bằng cách dùng bao nilong che chắn đất xung quanh tán.
Giai đoạn thu hoạch gặp những cơn mưa lớn nhà vườn nên tạm dừng cắt quả khoảng 10-15 ngày để tránh hiện tưởng cơm bị mềm, ẩm ướt.
Vì vậy bà con cần đặc biệt lưu ý trong quá trình dưỡng trái ngoài bổ sung dinh dưỡng để giữ và thúc trái phát triển còn cần quan tâm tới tình trạng trái trên vườn để phát hiện và có biện pháp khắc phục kịp thời, đặc biệt đối với hiện tượng sượng cơm cháy múi sầu riêng.
Bà con có bất kỳ thắc mắc nào cần được tư vấn cụ thể về kỹ thuật cây trồng, cũng như cách phòng trừ sâu bệnh hại, xin vui lòng liên hệ Nông Nghiệp Hoàng Minh qua các thông tin dưới đây:
Về Nông Nghiệp Hoàng Minh
Công ty Nông Nghiệp Hoàng Minh
Địa chỉ: 170 Sư Vạn Hạnh, P.Hội Thương, Tp.Pleiku, Gia Lai
Điện thoại: 0935 842 567
Website: goldsunvn.com
Email: Info@goldsunvn.com
Fanpage: Nông Nghiệp Hoàng Minh








