HƯỚNG DẪN PHÂN BIỆT VẾT CHÍCH CÔN TRÙNG HẠI HỒ TIÊU

Vết chích côn trùng hại hồ tiêu thường có biểu hiện tương đồng khiến bà con khó phân biệt để xử lý đúng đắn trong quá trình canh tác. Hoàng Minh xin hướng dẫn bà con phân biệt vết chích trên hồ tiêu do bọ xít muỗi và rầy thánh giá gây ra nhé.

Côn trùng là nhóm động vật đa dạng, phong phú, với mỗi đặc tính sinh học khác nhau. Chúng được chia thành nhiều bộ, mỗi bộ lại có nhiều họ, loài. Chính bởi sự đa dạng đó nên trong cùng một bộ, nhiều loài côn trùng sẽ có điểm tương đồng về đặc điểm gây hại, vết chích rất khó để phân biệt. Trong đó, có rầy thánh giá (Diconocoris-hewetti) và bọ xít muỗi (Helopeltis sp) cùng thuộc bộ cánh nửa (Hemiptera), là 2 tác nhân đều tạo ra vết chích côn trùng hại hồ tiêu bằng cách chích vào mô thực vật non hút dịch, để lại những vết loang lổ, đốm đen trên bề mặt của lá, hoa và trái non.

1. Rầy thánh giá là tác nhân gây ra vết chích côn trùng hại hồ tiêu

Rầy thánh giá (Diconocoris-hewetti) thuộc họ Tingidea. Rầy trưởng thành có màu đen, cánh hình lưới, kích thước cơ thể khoảng 4,5 x 3,0mm. Đốt ngực phát triển rộng ra 2 bên tạo thành 2 khối u tựa như thánh giá. Giai đoạn nhộng có màu trắng sữa và có gai.

Rầy thánh giá trưởng thành đẻ trứng vào những cụm hoa, trái non. Trứng rầy nở thành nhộng và trải qua năm lần lột xác để phát triển, hoàn thành vòng đời trong khoảng 27 – 30 ngày.

Cả nhộng và con trưởng thành đều tấn công gây hại lá, hoa và quả non. Trong đó, giai đoạn nhộng thường không di chuyển xa khỏi vị trí nở trong suốt vòng đời mà chỉ tập chung gây hại ở gié. Đặc biệt gây hại nặng nề ở những gai mà hoa đã thụ tinh đậu quả non có kích thước quả từ 1-2 mm.

2. Bọ xít muỗi là tác nhân gây ra vết chích côn trùng hại hồ tiêu

Bọ xít muỗi (Helopeltis sp) thuộc họ Miridae. Giữa các loài bọ xít muỗi có sự khác nhau về màu sắc: Helopeltis theivoradf có màu xanh lá cây còn Helopeltis antonii có màu nâu đỏ.

Cả 2 loài đều có hình thái là mình thon dài, râu dài qua mình, kích thước đạt từ 6,5 – 8,5mm, gai nhọn phía giữa ngực đồng thời chân dài và mỏng tựa chân muỗi.

Bọ xít muỗi trưởng thành đẻ trứng trên gân chính lá non, cuống hoa và trái non. Trứng nở sống tập trung ở những bộ phận non, hoàn thành vòng đời trong khoảng 27 – 42 ngày. Bọ trưởng thành di chuyển chậm, sống trong các lùm, bụi rậm và thường tập trung gây hại vào sáng sớm hoặc chiều tối.

3. Phân biệt vết chích côn trùng hại hồ tiêu do rầy thánh giá và bọ xít muỗi gây ra

3.1 Phân biệt vết chích côn trùng hại hồ tiêu trên lá

• Vết chích côn trùng hại hồ tiêu do rầy thánh giá gây ra trên lá: vết chích to màu đen, giống vết loang hơi ướt. Rầy thánh giá tấn công nặng khiến các vết chích liên kết với nhau tạo thành mảng.

Viết chích to màu đen trên lá tiêu do rầy thánh giá gây ra

• Vết chích côn trùng hại hồ tiêu do bọ xít muỗi gây ra trên lá: Vết chích hơi tròn có màu nâu đen, quan sát sẽ thấy khô và hơi co lại, có viền màu đen phía trong màu nâu nhạt do biểu bì lá bị mỏng dần, sau lá sẽ bị thủng ở giữa. Mật độ gây hại nặng, vết bệnh liên kết thành mảng lá biến dạng và khô rụng.

Lá tiêu khô và co lại do bị bọ xít muỗi chích hút

3.2 Phân biệt vết chích côn trùng hại hồ tiêu trên gié hoa, quả

• Vết chích côn trùng hại hồ tiêu do rầy thánh giá gây ra trên gié hoa, quả: Với đặc điểm nhộng không di chuyển xa nơi nở, chúng sẽ chích hút ở phần thân gié nơi tập trung hoa và quả non. Cả nhộng và rầy trưởng thành đều chích hút gây hại, gié bị tấn công có màu nâu sẫm.

Gié tiêu bị rầy thánh giá tấn công có màu nâu sẫm

• Vết chích côn trùng hại hồ tiêu do bọ xít muỗi gây ra trên gié hoa, quả: Trứng của bọ xít muỗi thường được đẻ và nở ở cuống hoa, chúng tập trung hút chích từ phần cuống lan dần xuống dưới, tấn công thành từng đoạn, vết chích này có màu đen.

Vết chích do bọ xít muỗi gây ra trên gié tiêu có màu đen

4. Hướng dẫn quản lý vết chích côn trùng hại hồ tiêu do rầy thánh giá và bọ xít muỗi gây ra

Vết chích côn trùng hại hồ tiêu do cả rầy thánh giá và bọ xít muỗi gây ra trên hoa, quả non và lá đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất vụ mùa hồ tiêu. Hoàng Minh khuyến nghị bà con quản lý 2 tác nhân này với Aphador, Alexander luân phiên để có hiệu quả phòng trị tối ưu.

Như vậy, bà con đã biết phân biệt vết chích côn trùng hại hồ tiêu do rầy thánh giá và bọ xít muỗi gây ra. Mong rằng bà con sẽ quản lý tốt và đạt được hiệu suất vụ mùa cao. Chúc bà con thành công.

Bà con có bất kỳ thắc mắc nào cần được tư vấn cụ thể về kỹ thuật cây trồng, cũng như cách phòng trừ sâu bệnh hại, xin vui lòng liên hệ Nông Nghiệp Hoàng Minh qua các thông tin dưới đây:

Về Nông Nghiệp Hoàng Minh

Công ty Nông Nghiệp Hoàng Minh

Địa chỉ: 170 Sư Vạn Hạnh, P.Hội Thương, Tp.Pleiku, Gia Lai

Điện thoại: 0935 842 567

Website: goldsunvn.com

Email: Info@goldsunvn.com

Fanpage: Nông Nghiệp Hoàng Minh