BẮT BỆNH VƯỜN CÀ PHÊ VÀO MÙA MƯA

Mùa mưa là thời điểm có rất nhiều sâu bệnh hại phát sinh và gây hại cho vườn cà phê. Do đó, bà con nông dân cần áp dụng đúng quy trình kỹ thuật phòng trừ để bảo vệ vườn cây. Bà con cùng Hoàng Minh bắt bệnh vườn cà phê vào mùa mưa nhé.

1. Bệnh gỉ sắt.

Gỉ sắt cà phê do nấm Hemileia vastatrix gây ra. Ban đầu vết bệnh có kích thước nhỏ khoảng 2 – 3 mm sau lớn dần 7 – 8 mm. Gỉ sắt biểu hiện rõ ở mặt dưới lá cà phê.

Vết bệnh thường có hình tròn hoặc bầu dục. Khi bệnh nặng hơn, các vết bệnh liên kết nhau tạo thành các vết cháy và lan rộng khiến lá rụng. Trên bề mặt vết bệnh phủ lớp bột màu cam là bào tử nấm gỉ sắt Hemileia vastatrix.

Tình trạng nghiệm trọng gỉ sắt lan rộng ra quả, cành cà phê làm trái teo tóp, cành bị cháy đen, khô rụi.

Bệnh thường xuất hiện vào đầu mùa mưa và phát triển mạnh nhất vào cuối mùa mưa. Biện pháp phòng trừ, bà con cần sử dụng giống kháng bệnh, loại bỏ các cây con bị bệnh ngay từ vườn ươm; đồng thời, kết hợp ghép chồi để thay thế các cây bị bệnh nặng.

Xử lý bệnh gỉ sắt.

Bà con sử dụng thuốc có hoạt chất Hexanconazole, Copper oxychloride, Mancozeb,..

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Apollo tiêu diệt nấm bệnh thông qua cơ chế ngăn cản sinh tổng hợp Ergosterol – chất cấu tạo nên màng tế bào nấm bệnh. Nấm bệnh sẽ bị cô lập và ngừng phát triển do chúng không hình thành được tế bào mới.

Apollo hiệu quả trong điều trị gỉ sắt trên cây cà phê.Hoàng Minh hướng dẫn nhà vườn trị gỉ sắt cà phê

Bước 1: Quan sát và xác định tình trạng bệnh cây

– Bà con lật mặt dưới lá sẽ thấy các vết bệnh hình tròn hoặc bầu dục kích thước khoảng 2-3 mm phủ trên bề mặt vết bệnh lớp bột màu cam là bào tử nấm gỉ sắt Hemileia vastatrix.

– Những vườn bị nặng vết bệnh liên kết nhau tạo thành các vết cháy và lan rộng khiến lá rụng.

Bước 2: Chuẩn bị thuốc phun

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Apollo tiêu diệt nấm bệnh thông qua cơ chế ngăn cản sinh tổng hợp Ergosterol – chất cấu tạo nên màng tế bào nấm bệnh. Để tăng hiệu lưc thuốc kết hợp thêm với dầu khoáng sinh học Xích Thố Mã.

Liều lượng pha:

– Chai Apollo dung tích 1 lít pha cho 400 lít nước, Xích Thố Mã pha cho 400 lít nước.

– Đối với nhà vườn phun bình nhỏ pha thuốc theo tỷ lệ Apollo 50ml/20 lít nước, 5ml/ 20 lít.

Bước 3: Tiến hành phun

Thời điểm phun:

– Lưu ý không phun thuốc thời điểm nắng gắt, trong ngày tốt nhất bà con nên tiến hành phun thuốc cho cà phê vào sáng sớm hoặc chiều mát.

– Thời điểm sau cơn mưa lớn không nên tiến hành phun thuốc luôn, đợi bề mặt lá khô ráo tiến hành phun.

Tiến hành phun: phun kỹ, đẫm cả trong và ngoài tán đặc biệt nấm phát triển ở mặt dưới lá cà phê bà con nên quan tâm phun kĩ ở những ví trí này.

Sau 7 ngày kiểm tra trên bề mặt vết bệnh không còn phủ lớp bột màu cam (bào tử nấm gỉ sắt Hemileia vastatrix). Vết bệnh khô lại và không lây lan gây khô và rụng lá.

Thành quả xử lý gỉ sắt trên cây cà phê.

2. Bệnh tuyến trùng hại rễ trên cây cà phê.

Bệnh tuyến trùng hay còn gọi là bệnh vàng lá thối rễ, loại bệnh này khá nguy hiểm, có thể gây cho cà phê chết hàng loạt.

Tuyến trùng hại cà phê có tên khoa học là Meloidogyne spp (gây các nốt u sung) và Pratylenchus spp (gây các vết thương trên rễ), là động vật không xương sống, có kích thước nhỏ hơn 1mm không quan sát được bằng mắt thường. Tuyến trùng thường xuất hiện ở những vườn cà phê tái canh. Chúng tấn công chích, hút trực tiếp ở rễ cây cà phê khiến rễ phình to thành các nốt u sần.

Bộ rễ kém phát triển không thực hiện được nhiệm vụ hút chất dinh dưỡng nuôi cây, cây còi cọc, cành lá xuất hiện các biểu hiện thiếu dinh dưỡng.

Để phòng bệnh, bà con cần thường xuyên kiểm tra vườn cây để phát hiện kịp thời và đào, đốt các cây bị bệnh.

Xử lý bệnh tuyến trùng hại rễ trên cây cà phê.

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Titan Cup để trị tuyến trùng. Đồng thời sử dụng Trichoderma-Tot để bổ sung hệ vi sinh vật tốt cho đất.

3. Bệnh khô cành khô quả.

Bệnh khô cành, khô quả do nấm Colletotrichum cofeanum gây ra.

Vết bệnh ban đầu là những đốm nhỏ màu nâu, hơi lõm xuống, thường xuất hiện trên cành, lá và quả, sau bệnh lan rộng liên kết thành những mảng, nâu sẫm hoặc nâu đen gây chết cành, quả khô đen, lá rụng.

Bệnh thường gây hại mạnh vào các tháng mưa, khi điều kiện ẩm độ không khí cao là điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển.

Biện pháp phòng trừ là trồng cây che bóng hợp lý và bón phân cân đối để hạn chế tình trạng cây bị kiệt sức do ra quả quá nhiều. Cắt bỏ các cành bệnh.

Điều trị bệnh khô cành khô quả trên cây cà phê với Sparta.

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Sparta có tác dụng “phản vệ hai chiều” phòng trị nấm tối ưu. Propiconazole diệt nấm nhanh chóng. Tebuconazole ức chế tăng trưởng nấm qua việc kìm hãm quá trình tổng hợp ergosterol – thành phần cần thiết cho sự hình thành của nấm. Tăng cường hiệu quả xử lý với dầu khoáng sinh học Xích Thố Mã.

Hoàng Minh hướng dẫn xử lý bệnh khô cành khô quả

Bước 1: Quan sát và xác định tình trạng bệnh cây.

– Quan sát ở vị tri cuống, nơi tiếp giáp các quả, cành xuất hiện đốm màu nâu, hơi lõm xuống. Một số quả trên chùm có hiện tượng chín sớm sau đó khô và rụng.

– Trường hợp nấm tấn công và phát triển mạnh nấm tấn công lên cành làm lá, trái rụng cành khô đen.

Bước 2: Chuẩn bị thuốc phun trị khô cành khô quả

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Sparta có tác dụng “phản vệ hai chiều” phòng trị nấm tối ưu. Propiconazole diệt nấm nhanh chóng. Tebuconazole ức chế tăng trưởng nấm qua việc kìm hãm quá trình tổng hợp ergosterol – thành phần cần thiết cho sự hình thành của nấm..

Liều lượng pha:

– Chai Sparta dung tích 240ml pha cho 200 ml, Xích Thố Mã pha cho 400 lít.

– Đối với nhà vườn phun bình nhỏ pha thuốc theo tỷ lệ 24ml/ 20 lít, Xích Thố Mã 5ml/ 20 lít.

Bước 3: Tiến hành phun

Thời điểm phun:

– Lưu ý không phun thuốc thời điểm nắng gắt trong ngày tốt nhất bà con nên tiến hành phun thuốc cho cà phê vào sáng sớm hoặc chiều mát.

Cách phun: phun kĩ vị trí chùm quả, cành cà phê nơi nấm tấn công và phát triển gây hại cho cây.

Sau 7 ngày kiểm tra cây, vết bệnh khô lại không có tình trạng nấm phát tán và lây lan sang quả khác làm rụng trái và tấn công lên cành gây khô cành.

Sau quản lí bằng sản phẩm Sparta nấm bệnh bị cô lập và ngừng phát triển, không hình thành tế bào mới.

Hiệu quả xử lý khô cành khô quả với Sparta và Xích Thố Mã.

4. Bắt bệnh vườn cà phê vào mùa mưa – Bệnh nấm hồng.

Bệnh do chủng nấm có tên khoa học là Corticium salmonicolor gây ra.

Nấm thường phát triển thuận lợi trên cây cà phê ở những nơi ẩm ướt, ít được chiếu sáng (quả, cuống quả, vị trí tiếp giáp các quả trong chùm, mặt dưới cành,..)

Ban đầu vết bệnh là những đốm nhỏ có kích thước 0.5 -1 mm màu trắng sau bệnh lan rộng liên kết thành các mảng đen trên bề mặt phủ lớp phấn màu hồng là bào tử của nấm corticium salmonnicolor. Bệnh phát triển mạnh gây chết, khô cành, quả.

Bệnh phát triển mạnh vào các tháng cuối mùa mưa.

Biện pháp phòng trừ bệnh nấm hồng.

Sử dụng thuốc có hoạt chất Hexaconazole, Validamycin.

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng Apollo là thuốc trừ bệnh phổ rộng, tiêu diệt nấm bệnh bằng cơ chế hấp thu nhanh, chuyển vị và lưu dẫn mạnh nên kiểm soát nấm bệnh nhanh chóng, hiệu quả và kéo dài bằng cơ chế vừa phòng vừa trị bệnh.

5. Các loại rệp.

Rệp sáp là loài gây hại phổ biến trên nhiều loại cây trồng chúng có tên khoa học là Planococcus spp., Pseudococcus spp., Ferrisia virgata

Rệp gây hại ở hầu hết các bộ phận cây cà phê (chồi, lá, chùm quả, cuống quả, rễ) đặc biệt hại rễ cà phê.

Rệp sáp gây hại bằng cách chích hút chất dinh dưỡng trên cây. Ở giai đoạn trái non rệp chích hút chất dinh dưỡng ở cuống quả gây rụng trái con.

Rệp chích hút chất dinh dưỡng ở rễ làm rễ kém phát triển đồng thời tạo thành các vết thương hở là điều kiện cho các loài nấm Fusarium, Rhizoctonia xâm nhập gây bệnh cho cà phê (vàng lá, thối rễ,…).

Rệp tiết ra dịch ngọt là nguồn thức ăn cho kiến đến sống cộng sinh, kiến mang rệp xuống đất và tiếp tục bám chích hút nhựa ở gốc và rễ cây. Ngoài ra chất bài tiết của rệp là môi trường cho nấm bồ hóng đen phát triển làm giảm quang hợp và giảm giá trị sản phẩm.

Rệp vảy xanh (Coccus viridis) và rệp vảy nâu (Saissetia hemisphaerica) là tác nhân gây hại khá phổ biến và nghiêm trọng đối với cây cà phê.

Rệp vảy tập trung chủ yếu và bám chặt vào các bộ phận lá, ngọn non, cành. Chúng chích hút chất dinh dưỡng trên lá làm giảm khả năng quang hợp, cây chậm lớn. Bệnh phát triển mạnh làm cành, cây cà phê khô héo.

Rệp vảy xanh và rệp vảy nâu có mối quan hệ cộng sinh với kiến. Chất thải của rệp là nguồn thức ăn bổ dưỡng cho kiến đồng thời kiến giúp rệp tránh được các loại thiên địch và giúp lây lan rệp đến các bộ phận khác trên cây. Ngoài ra chất bài tiết của rệp còn là môi trường cho nấm bồ hóng đen phát triển làm giảm quang hợp và giảm giá trị sản phẩm.

Rệp gây hại trong giai đoạn mùa khô và đầu mùa mưa. Khi điều kiện thời tiết bất lợi (mưa trái mùa, nắng mưa xen kẽ) là điều kiện tốt cho rệp phát triển.

Xử lý các loại rệp trên cà phê vào mùa mưa.

Sử dụng thuốc có hoạt chất: Buprofezin, Fenobucard, Thiamethoxam, Dimethoate, Quinalphos…

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Alexander kết hợp với dầu khoáng sinh học Xích Thố Mã với cơ chế tác động diệt sâu hại tổng hợp qua 4 con đường: Tiếp xúc, vị độc, xông hơi và lưu dẫn. Thuốc chứa bộ 3 hoạt chất tiên tiến nhất: Fenobucard (dập dịch khi rầy có mật độ cao), Thiamethoxam (nội hấp mạnh, tiêu diệt rầy non, rầy trưởng thành và trứng mới nở), Buprofezin (ức chế sự hình thành chất kitin làm rầy chết trong thời kỳ lột xác, giảm khả năng sinh đẻ và nở trứng.

Hoàng Minh hướng dẫn bà con xử lý rệp vảy cà phê

Bước 1: Quan sát và xác định tình trạng bệnh trên cây

Giai đoạn đầu rệp chưa xuất hiện nấm bồ hóng đen và kiến nhà vườn nên quan sát kĩ ở mặt dưới lá, cành nơi rệp bám chặt và chích hút chất dinh dưỡng.Ở những vườn có mật độ rệp tấn công cao, bề mặt lá cành phủ 1 lớp nấm màu đen, cả mặt trên và dưới lá xuất hiện rệp chích hút rất dễ phát hiện.

Bước 2: Chuẩn bị thuốc phun trị rệp

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Alexander với cơ chế tác động diệt sâu hại tổng hợp qua 4 con đường: Tiếp xúc, vị độc, xông hơi và lưu dẫn. Để tăng hiệu lực thuốc sử dụng kết hợp Xích Thố Mã.

Liều lượng pha:

– Chai Alexander pha cho 400 lít nước và Xích Thỗ Mã pha cho 400 lít nước.

– Nếu phun bình nhỏ bà con pha thuốc theo tỷ lệ Alexander 22ml/20l, Xích Thố Mã 5ml/20l.

Bước 3: Tiến hành phun

– Thời điểm phun

Thời điểm tốt nhất trong ngày vào lúc trời râm mát, sáng sớm hoặc chiều tối. Hạn chế phun khi trời nắng nóng trên 35 độ C, hay cây đang suy kiệt.

Nắng gắt làm giảm hiệu lực thuốc, sâu hại trốn vào kẻ lá tránh nắng và thuốc, phun gây lãng phí thuốc.

– Cách phun

Phun thuốc trừ sâu để đảm bảo an toàn thì bà con không nên phun ngược chiều gió bởi nếu đứng ngược gió thuốc sẽ tạt vào mặt rất nguy hiểm.

Phun kỹ và đều cả trong và ngoài tán cây cà phê đặc biệt những nơi có mật độ rệp vảy bám chặt ở các bộ phận lá, ngọn non, cành.

Sau 5-7 ngày tiến hành kiểm tra cây bị rệp tấn công thấy rệp khô lại, khi bấm vào không có dịch tiết ra, rệp vảy chuyển từ màu xanh sang nâu nhạt. Sau đó tỷ lệ nấm bồ hóng và kiến sẽ giảm xuống, không gây ảnh hưởng tới quá trình quang hợp của cây cà phê.

6. Mọt đục cành.

Mọt đục cành có tên khoa học Xyleborus morstatti Hagedorn. Ở các vườn trong giai đoạn kiến thiết cơ bản mọt tấn công mạnh do chúng thường tập trung gây hại ở cành tơ, cành mới.

Mọt đục cành làm tổ và đẻ trứng ở giữa thân thông qua đục các lỗ nhỏ có kích thước khoảng 1- 2 mm phía dưới cành. Mọt đục làm gián đoạn quá trình vận chuyển nước và dinh dưỡng của cây cà phê, cành có hiện tượng chết khô, lá khô héo và rụng.

Các vết thương hở do mọt đục là điều kiện thuận lợi cho nấm xâm nhập và gây hại cho cây.

Thời điểm gây hại: mọt hại cà phê ở giai đoạn cuối mùa mưa, đầu mùa khô khoảng tháng 9 – 11.

Tiêu diệt mọt đục cành.

Mọt đục cành thuộc bộ cánh cứng nên sử dụng thuốc có hoạt chất: Quinalphos, Buprofezin, Fenobucard, Thiamethoxam, Dimethoate,..

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Super Kill. Thuốc có khả năng thấm nhanh, diệt mạnh và hiệu lực kéo dài. Dùng xilanh bơm dung dịch thuốc vào vết đục tăng hiệu quả trị bệnh

Lưu ý: Để thuốc phát huy hết hiệu lực cần kết hợp với Xích Thố Mã.

7. Sâu đục thân.

Bắt bệnh vườn cà phê vào mùa mưa không thể bỏ qua sâu đục thân.

Sâu đục thân có tên khoa học Zeuze coffea Nietne, sâu thường tấn công vào thân chính, cành lớn của cà phê trong giai doạn kinh doanh. Sâu non tấn công đục vào giữa thân, phá hủy hệ thống mạch dẫn trong cây làm nước và chất dinh dưỡng không vận chuyển được lên phía trên gây hiện tượng vàng lá, héo rũ ở phần thân trên cà phê. Một số biểu hiện khi sâu đục thân hại cà phê:

• Phần lá phía trên chuyển vàng, khô và rụng, phía dưới xanh tốt phát triển bình thường.
• Quan sát thân cây xuất hiện nhiều lỗ nhỏ có đường kính từ 2-3 mm phía ngoài miệng lỗ đùn ra nhiều mạt gỗ.
• Thời tiết xấu, gió to cây cà phê bị gãy ngang thân. Chẻ phần thân gãy thấy những đường rãnh dài quan sát thấy có sâu nằm phía bên trong.

Xử lý sâu đục thân hại cà phê.

Hoàng Minh khuyến nghị sử dụng sản phẩm Superkill. Thuốc có khả năng thấm nhanh, diệt mạnh và hiệu lực kéo dài. Dùng xilanh bơm dung dịch thuốc vào vết đục tăng hiệu quả trị sâu bệnh. Lưu ý: Để thuốc phát huy hết hiệu lực cần kết hợp với Xích Thố Mã là dầu khoáng sinh học có tác dụng làm chất lưu dẫn giúp tăng cường hiệu quả xử lý bệnh.

Trên đây là tổng hợp của Hoàng Minh về bắt bệnh vườn cà phê vào mùa mưa. Ngoài ra, bà con có bất kì thắc mắc nào về kỹ thuật cũng như cách xử lý sâu bệnh, hãy liên hệ với Hoàng Minh theo thông tin dưới đây:

Công ty Nông Nghiệp Hoàng Minh

Địa chỉ: 170 Sư Vạn Hạnh, P.Hội Thương, Tp.Pleiku, Gia Lai

Điện thoại: 02693.820.823    –   Fax: 02693.820.823

Website: goldsunvn.com – nongnghiephoangminh.com

Email: Info@goldsunvn.com – nongnghiephoangminh@gmail.com

Fanpage: Nông Nghiệp Hoàng Minh